Τα Χριστούγεννα γιορτάζονται στην Ελλάδα από άκρη σε άκρη. Κάθε περιοχή
έχει και τα έθιμά της, που σε πολλές περιπτώσεις κρατούν αιώνες. Ας
μάθουμε μερικά από τα όχι και τόσο γνωστά.
Στην Κάρπαθο, κάθε
Χριστούγεννα οι νύφες πλάθουν για τις πεθερές τους μια «γίπλα», ένα
μεγάλο κουλούρι που έχει στολίδια. Στη συνέχεια την καλοψήνουν και την
προσφέρουν ως δώρο.
Στη Λευκάδα οι σπονδές οίνου και ελαίου είναι
συνηθισμένες στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι και έχουν τις ρίζες τους
στην αρχαιότητα. Σε πολλές περιοχές την παραμονή των Χριστουγέννων ο
νοικοκύρης έριχνε κρασί στο τζάκι, σχηματίζοντας ένα σταυρό. Στο νησί
ανακάτευαν το κρασί με λίγο λάδι.
Στη Μακεδονία, την παραμονή των
Χριστουγέννων, τα παιδιά χτυπούσαν τις πόρτες με ένα ραβδί και όταν
τους έδιναν το «πράσινο φως», τότε τραγουδούσαν τα κάλαντα. Αν στο
επόμενο σπίτι η πόρτα δεν άνοιγε τότε αντί για ευχές στον νοικοκύρη
και στη νοικοκυρά τραγουδούν σκωπτικά τραγούδια. «Αφέντη, μου στην κάπα
σου χιλιάδες, χιλιάδες ψείρες, άλλες γεννούν, άλλες κλωσούν, άλλες αυγά
μαζώνουν …. »
Στα χωριά της βόρειας Ελλάδας, από τις παραμονές
των εορτών ο νοικοκύρης ψάχνει στα χωράφια και διαλέγει το πιο όμορφο,
το πιο γερό, το πιο χοντρό ξύλο από πεύκο ή ελιά και το πάει σπίτι του.
Αυτό ονομάζεται Χριστόξυλο και είναι το ξύλο που θα καίει για όλο το
δωδεκαήμερο των εορτών, από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα Φώτα, στο τζάκι
του σπιτιού. Η στάχτη των ξύλων αυτών προφύλασσε το σπίτι και τα
χωράφια από κάθε κακό. Πριν ο νοικοκύρης φέρει το Χριστόξυλο, η
νοικοκυρά φροντίζει να έχει καθαρίσει το σπίτι και με ιδιαίτερη προσοχή
το τζάκι, ώστε να μη μείνει ούτε ίχνος από την παλιά στάχτη. Καθαρίζουν
ακόμη και την καπνοδόχο, για να μη βρίσκουν πατήματα να κατέβουν οι
καλικάντζαροι, τα κακά δαιμόνια, όπως λένε στα παραδοσιακά
χριστουγεννιάτικα παραμύθια.
Το βράδυ της παραμονής των
Χριστουγέννων, όταν όλη η οικογένεια θα είναι μαζεμένη γύρω από το
τζάκι, ο νοικοκύρης του σπιτιού ανάβει την καινούρια φωτιά και μπαίνει
στην εστία το Χριστόξυλο. Σύμφωνα με τις παραδόσεις του λαού, καθώς
καίγεται το Χριστόξυλο, ζεσταίνεται ο Χριστός στη φάτνη Του. Σε κάθε
σπιτικό, οι νοικοκυραίοι προσπαθούν το Χριστόξυλο να καίει μέχρι τα Φώτα
Στην
Κρήτη, το ζύμωμα του χριστόψωμου θεωρείται έργο θείο και είναι έθιμο
καθαρά Χριστιανικό. Οι γυναίκες φτιάχνουν τη ζύμη με ιδιαίτερη ευλάβεια
και υπομονή. Το ζύμωμα είναι μια ιεροτελεστία και κατά τη διάρκεια λένε:
«Ο Χριστός γεννιέται, το φως ανεβαίνει, το προζύμι για να γένει».
Πλάθουν το ζυμάρι και παίρνουν τη μισή ζύμη και φτιάχνουν μια κουλούρα.
Με την υπόλοιπη φτιάχνουν σταυρό με λουρίδες απ’ τη ζύμη.
Στο
κέντρο βάζουν ένα άσπαστο καρύδι ή ένα αυγό, συμβολίζοντας τη
γονιμότητα. Στην υπόλοιπη επιφάνεια σχεδιάζουν σχήματα με το μαχαίρι ή
με το πιρούνι, όπως λουλούδια, φύλλα, καρπούς, πουλάκια. Σε πολλά μέρη
τα χριστόψωμα, τα έφτιαχναν κεντημένα με ωραία σχήματα που γίνονταν πάνω
στο ζυμάρι με διάφορα ποτήρια, μικρά ή μεγάλα ή κούπες από βελανίδια
που συμβόλιζαν την αφθονία που ήθελαν να έχουν στην παραγωγή των ζώων
και της σοδειάς του σπιτιού τους.
Tο madata.gr σας εύχεται ολόψυχα Καλά Χριστούγεννα με υγεία, ευτυχία και αγάπη...
star.gr
madata.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου