Πολιτιστικό θρίλερ για το αρχαίο οκτάδραχμο

Σε ανοιχτή ρήξη μεταξύ του ελβετικού και ελληνικού δημοσίου οδηγείται η προσπάθεια των αρχών του υπουργείου Πολιτισμού για τον επαναπατρισμό αρχαίου νομίσματος που είναι ιδιαίτερα σπάνιο...
...και που δημοπρατήθηκε πριν από ενάμιση χρόνο από ιδιωτικό ελβετικό οίκο.
Την υπόθεση του νομίσματος, για το οποίο οι αρχές Ασφαλείας Θεσσαλονίκης έχουν ενημερώσει την Ιντερπόλ πως πρόκειται για προϊόν αρχαιοκαπηλίας, αποκάλυψε με δημοσιεύματά της η “Μ” τις ημέρες που η δημοπρασία βρισκόταν σε εξέλιξη. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, έντονο είναι το παρασκήνιο, με εμπλοκή και άλλων μεγάλων οίκων δημοπρασιών.
Στην προσπάθεια που γίνεται για την επιστροφή του νομίσματος στη χώρα μας, την περασμένη εβδομάδα η εισαγγελέας Σερρών Ιωάννα Κατσή έθεσε προ των ποινικών ευθυνών τους τους υπευθύνους του οίκου δημοπρασιών της Ελβετίας, ασκώντας σε βάρος τους ποινικές διώξεις για τρία κακουργήματα. Μικρό χρονικό διάστημα νωρίτερα, οι εκπρόσωποι του οίκου είχαν στείλει επιστολή στις ελληνικές αρχές, με την οποία αξίωναν το ακαταδίωκτο στην Ελλάδα ως βασική προϋπόθεση προκειμένου μόνον να συμμετάσχουν σε συζήτηση για την επιστροφή του νομίσματος και όχι να δεσμευτούν για τον επαναπατρισμό του.
Πάντως, οι ενέργειες του υπουργείου Πολιτισμού για τον επαναπατρισμό του νομίσματος μέχρι σήμερα έχουν αποδώσει, παρά το “σφιχτό” ποινικό σύστημα της Ελβετίας. Έτσι, παρότι οι ελβετικές δικαστικές αρχές απαιτούν, για την επιστροφή, να έχουν στα χέρια τους καταδικαστική απόφαση των υπαιτίων της αρχαιοκαπηλίας, επετεύχθη το νόμισμα, από δεσμευμένο που ήταν μετά την ολοκλήρωση της δημοπρασίας, να κατασχεθεί και να βρίσκεται στα χέρια των ελβετικών διωκτικών αρχών, με απόφαση που λήφθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2010. Ωστόσο οι προθεσμίες που θέτουν οι Ελβετοί είναι ιδιαίτερα αυστηρές, καθώς ο οίκος δημοπρασιών έχει προσφύγει στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο και ζητάει να αρθεί η κατάσχεση, αφού οι εκπρόσωποί του ισχυρίζονται πως το νόμισμα δεν είναι προϊόν αρχαιοκαπηλίας. Η απόφαση αυτή αναμένεται να εκδοθεί νωρίτερα από τον προσεχή Απρίλιο.
Η δημοπρασία
Το νόμισμα τέθηκε σε δημόσια διαδικτυακή δημοπρασία από τον ελβετικό οίκο τον Σεπτέμβριο του 2009. Αστυνομικοί του τμήματος Δίωξης Αρχαιοκαπηλίας της Ασφάλειας Θεσσαλονίκης δέχτηκαν ανώνυμη καταγγελία που συνοδευόταν και από δύο φωτογραφίες του νομίσματος. Ο καταγγέλλων ενημέρωνε για τη δημοπρασία, επισημαίνοντας πως το νόμισμα βρέθηκε στην περιοχή μεταξύ Νέου Πετριτσίου και Βυρώνειας Σερρών και πως προωθήθηκε στη συνέχεια σε διεθνή κυκλώματα αρχαιοκαπήλων.
Η ΕΛ.ΑΣ. πριν από την ολοκλήρωση της δημοπρασίας, την 8η Οκτωβρίου 2009, ενημέρωσαν την Ιντερπόλ με επείγον σήμα πως πρόκειται για προϊόν αρχαιοκαπηλίας. Παράλληλα ενημερώθηκε το υπουργείο Πολιτισμού και ύστερα από παρεμβάσεις, αν και το νόμισμα πουλήθηκε αντί 116.000 ελβετικών φράγκων, αποφασίστηκε να δεσμευτεί πριν από την παράδοσή του στον νέο κάτοχο.
Τότε παρατηρούνται και οι πρώτες αντιδράσεις από την πλευρά των εκπροσώπων του οίκου δημοπρασιών, οι οποίοι έφτασαν στο σημείο να απαιτούν από τις ελληνικές αρχές να μην έχουν ουδεμία ποινική κύρωση προκειμένου να ξεκινήσουν τη συζήτηση της επιστροφής του νομίσματος, διευκρινίζοντας μάλιστα πως δεν δεσμεύονται για κάτι τέτοιο. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας εντάσσεται και η προσφυγή τους στο ελβετικό δικαστήριο, για να επανακτήσουν το αρχαίο ελληνικό νόμισμα.
 

• Το σπάνιο νόμισμα. Το αρχαίο νόμισμα είναι ιδιαίτερα σπάνιο, καθώς πρόκειται για ασημένιο οκτάδραχμο του οποίου η κοπή χρονολογείται στα 480 π.Χ. και άλλο αντίγραφο δεν υπάρχει στην προθήκη μουσείου. Ανήκει στο βασίλειο της Βισαλτίας και επισημαίνεται η εκτίμηση πως κόπηκε από έναν δυνάστη με το όνομα Μοσσής. “Τέτοια μεγάλα νομίσματα είναι πολύ σπάνια, συνήθως χρησιμοποιούνταν για τις εξαγωγικές δραστηριότητες όπως και για την πληρωμή μισθοφόρων”, εξηγούσαν αρχαιολόγοι στη “ΜτΚ”. Στη μία πλευρά του ασημένιου οκτάδραχμου εικονίζεται ένα άλογο και δίπλα ένας στρατιώτης που φέρει τόξο, ενώ διακρίνεται και ακόντιο. Από την άλλη πλευρά εικονίζεται το έμβλημα του βασιλείου του Μοσσή στη Βισαλτία.

Παρασκήνιο με οίκους δημοπρασιών

Η τακτική των οίκων δημοπρασιών της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών σε τέτοιες περιπτώσεις είναι γνωστή: αρνούνται πως το κάθε εύρημα που πωλούν είναι προϊόν αρχαιοκαπηλίας, καθώς παραπέμπουν την αγορά του σε “άγνωστο συλλέκτη”. Έγκυρες πηγές της “ΜτΚ” ανέφεραν πως, στην προσπάθεια που γίνεται για την επιστροφή του νομίσματος, διαπιστώθηκε πως το παρασκήνιο κινεί άλλος μεγαλύτερος οίκος δημοπρασιών από τη Μεγάλη Βρετανία, οι εκπρόσωποι του οποίου ήταν αυτοί που αγόρασαν το νόμισμα από την αρχαία Βισαλτία στη δημοπρασία.
Η ελληνική πλευρά επιχειρεί να πιέσει προκειμένου οι εκπρόσωποι του ελβετικού οίκου να αποκαλύψουν τα στοιχεία αυτού ο οποίος πούλησε το νόμισμα πριν από την έναρξη της δημοπρασίας ώστε να αρχίσουν να ξετυλίγουν το κουβάρι, για να φτάσουν στους διακινητές του ευρήματος. Η ποινική διαδικασία που κινήθηκε από την πλευρά της εισαγγελέως Σερρών θορύβησε τους εκπροσώπους του ελβετικού οίκου, οι οποίοι θα κληθούν εντός του προσεχούς διαστήματος να λογοδοτήσουν στις ελληνικές δικαστικές αρχές για την παραλαβή του “προϊόντος αρχαιοκαπηλίας".
Βασικά όπλα των ελληνικών διωκτικών αρχών, είναι ότι οι αρχές ενημέρωσαν αμέσως την Ιντερπόλ, πως διαθέτουν ισχυρά στοιχεία για την παράνομη διακίνηση του ευρήματος. Ακόμη, η κατάθεση δύο φωτογραφιών του νομίσματος με αποτυπωμένες ημερομηνίες του 2007 θεωρούν πως αποδεικνύει ότι πολύ καιρό πριν επιδεικνυόταν σε κύκλους αρχαιοκαπήλων στην Ελλάδα για να πουληθεί. Έγκυρες πηγές αναφέρουν πως ο ανώνυμος επιστολογράφος υποστηρίζει ότι ο ίδιος μετέφερε το νόμισμα στη Γερμανία, όπου το πούλησε, αφού προηγουμένως διαπραγματεύτηκε την τιμή του επιδεικνύοντας φωτογραφίες.


makthes.gr
sarotiko